Skarga pauliańska, a roszczenie o zapłatę w niej zawarte…

Kiedyś poruszaliśmy temat skargi pauliańskiej i postanowiliśmy nieco poszerzyć temat z racji dużego zainteresowania nim naszych klientów.

W codziennej praktyce spraw związanych z tytułowymi skargami pauliańskimi, często zdarza się, iż osoba trzecia, która w wyniku czynności prawnej dokonanej z dłużnikiem, uzyskała korzyść majątkową (zaznaczyć trzeba, iż występować w tej sytuacji musi jasne, widoczne pokrzywdzenie wierzycieli), dokonuje rozporządzenia nią na rzecz dalszych podmiotów/osób.

Najczęściej taka problematyczna sytuacja dotyczy nieruchomości – pierwotnie przekazanej osobie trzeciej przez dłużnika w drodze umowy darowizny, a następnie sprzedanej osobie czwartej. Osoba trzecia, jako obdarowana wskutek nieodpłatnej czynności prawnej, uzyskuje następnie środki z tytułu zapłaty za sprzedaż tej nieruchomości. I tutaj taki stan faktyczny rodzi pytania o zasadność ewentualnego wniesienia roszczenia o zapłatę, które skierowane jest przeciwko osobie trzeciej, a opartego na przepisach dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia.

Aktualnie powszechnie uznawany jest pogląd, że w takiej sytuacji odpowiedzialność osoby trzeciej wyraża poprzez obowiązek zapłaty wierzycielowi kwoty, jaką mógłby on pozyskać w wyniku egzekucji prowadzonej ze składnika majątku dłużnika, który był przedmiotem czynności zaistniałej z pokrzywdzeniem wierzyciela. Jednak warunkiem koniecznym do zaistnienia i uwzględnienia powództwa o zapłatę jest uprzednie uzyskanie przez wierzyciela prawomocnego wyroku, w którym to czynność prawna osoby trzeciej z dłużnikiem zostanie uznana za bezskuteczną wobec tego wierzyciela. Wyrok taki ma charakter konstytutywny.

Wszystko powyższe znaczy tyle, że roszczenie o zapłatę, przysługujące wierzycielowi względem osoby trzeciej – po zbyciu składnika majątkowego na rzecz osoby czwartej – można uznać za zasadne, jednak dopiero po uprawomocnieniu się wyroku uwzględniającego skargę pauliańską złożoną przeciwko rzeczonej osobie trzeciej. Potwierdza to również orzecznictwo.

Michał Kolczyński, Partner Zarządzający, syndyk

Kontynuując przeglądanie tej witryny, wyrażasz zgodę na używanie przez nas plików cookies.