
Czy można uchylić zabezpieczenie?
Niejednokrotnie w czasie trwania postępowań cywilnych, sąd udziela zabezpieczenia na wniosek Powoda. Może ono przybrać różne postacie, w zależności od charakteru sprawy. Choć nie może ono zmierzać do zaspokojenia roszczenia, stanowi przeciwność dla pozwanego, nakładając na niego obowiązki jak tez możliwe ograniczenia. Po upływie terminu na złożenie zażalenia na postanowienie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia lub po orzeczeniu sądu drugiej instancji, oddalającego środek odwoławczy, orzeczenie staje się prawomocne.
Czy jest możliwe, aby w toku postępowania uchylić takie zabezpieczenie?
Art. 742 § 1 k.p.c. stanowi, że obowiązany może w każdym czasie żądać uchylenia lub zmiany prawomocnego postanowienia, którym udzielono zabezpieczenia, gdy odpadnie/zmieni się przyczyna zabezpieczenia. Jeżeli obowiązany złoży na rachunek depozytowy Ministra Finansów sumę zabezpieczenia żądaną przez uprawnionego we wniosku o udzielenie zabezpieczenia, wtedy ono upada. Podaje się, że wniosek o uchylenie bądź zmianę prawomocnego postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia może być zgłoszony w każdym czasie, jednak dopiero po uprawomocnieniu się tego postanowienia. Do czasu uprawomocnienia się postanowienia obowiązany może w zażaleniu zgłaszać, że już po wydaniu orzeczenia powstały okoliczności uzasadniające uchylenie lub też zmianę postanowienia o zabezpieczeniu. Niezbędne będzie przedstawienie stosownych twierdzeń, a także wniosków dowodowych. Nieodzowne jest zatem rzetelne uzasadnienie faktyczne dla roszczenia obowiązanego. Pismo nie może bowiem oprzeć się wyłącznie na samym wniosku o zmianę lub uchylenie prawomocnego zabezpieczenia.
Sąd ma obowiązek wysłuchania uprawnionego, lecz nie musi wyznaczać rozprawy w przedmiocie rozpoznania wniosku obowiązanego, ustawa przewiduje wysłuchanie stron lub innych osób, stosownie do okoliczności może się to odbyć przez:
1) wezwanie stron do złożenia odpowiednich oświadczeń na posiedzeniu albo
2) wyznaczenie terminu do zajęcia stanowiska: a) w piśmie procesowym lub b) za pomocą środków porozumiewania się na odległość, o ile dają one pewność co do osoby składającej oświadczenie.
Michał Kolczyński, Syndyk, doradca restrukturyzacyjny
