
Zadłużenie w ZUS – jak wpływa na upadłość konsumencką?
Zaległości z tytułu nieopłacanych składek na ubezpieczenie społeczne podlegają zaspokojeniu z funduszy masy upadłości, a także w toku realizacji przez dłużnika planu spłaty wierzycieli – o ile został ustalony.
Powyższe wynika z art. 342 ust. 1 pkt 1 Prawa Upadłościowego, który podaje: „należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych” jako podlegające zaspokojeniu z funduszu masy upadłości w tzw. „kategorii pierwszej”. ZUS jako podmiot uczestniczący w postępowaniu upadłościowym w charakterze wierzyciela bierze następnie udział w wykonaniu ewentualnego, ustalonego planu spłaty.
Prawo upadłościowe zawiera zamknięty katalog zobowiązań, które absolutnie nie podlegają umorzeniu w postępowaniu upadłościowym. Wśród wymienionych tam zobowiązań nie znalazły się zaległości pochodzące z ZUS. Zobowiązania o charakterze publicznoprawnym, czyli między innymi składki z ZUS podlegają umorzeniu na identycznych zasadach jak zobowiązania o charakterze prywatnoprawnym.
Ustawa Prawo upadłościowe nie rozróżnia umorzenia zobowiązań w postępowaniu upadłościowym ze względu na charakter zobowiązań. Dodatkowo, co ważne, należy nadmienić, że Sąd może ogłosić upadłość konsumencką nawet jeśli zaistniałoby podejrzenie, że Dłużnik, składający wniosek o ogłoszenie upadłości nie dołożył wszelkiej i należytej staranności w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, by tych długów uniknąć. Sąd ogłaszając upadłość konsumencką kieruje się tzw. klauzulami słuszności i humanitaryzmu. Dlatego pozostając w stanie niewypłacalności warto skorzystać z możliwości ogłoszenia upadłości konsumenckiej.
Upadłość konsumencka a ZUS
Spora część zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczy kwestii nieuregulowanych składek. W praktyce wiąże się to jednak z prowadzeniem działalności gospodarczej – przedsiębiorca ma bowiem obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w odpowiedniej wysokości. Jeśli tego nie zrobi, ZUS z pewnością upomni się o powstałe zaległości finansowe wraz z należnymi od tych kwot odsetkami za zwłokę.
Przedawnienie składek ZUS, nie tak łatwo ustalić ten okres.
Samo roszczenie – wbrew powszechnemu myśleniu – nie wygasa samo w sobie, zmienia ono tylko swój charakter. Staje się tzw. zobowiązaniem naturalnym, czyli niezupełnym. Co to zatem oznacza dla dłużnika? Wierzyciel – ZUS wciąż może legalnie dochodzić swojego roszczenia nawet po upływie terminu przedawnienia. To dłużnik, czyli Ty, możesz natomiast podnieść zarzut, że dług jest przedawniony. Jeśli dłużnik spełni świadczenie przedawnione, opłaci zaległe składki ZUS, nie będą one świadczeniem nienależnym, nie będzie mógł domagać się ich zwrotu. Istotnym jest iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma wiele opcji by doprowadzić do przerwania biegu przedawnienia zobowiązań z tytułu niezapłaconych składek przez ogłaszającego upadłość. Na przykład – bieg przedawnienia zaległych składek jest przerywany, w sytuacji podjęcia czynności przez ZUS, które zmierzałyby do wyegzekwowania zaległych składek od upadłego.
Istnieją też sytuacje, w których nie dochodzi do rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia. Należą do nich: zawarcie z ZUS umowy o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek lub o rozłożenie należności na raty (układ ratalny).
